Οι ψηφιακές ιστορίες στην εκπαίδευση: η δημιουργική προσέγγιση στην αγωγή επικοινωνίας

Abstract

The term DigiTales or Digital Storytelling is applied to the creation of short movies (about 2 minutes long) through the process of a 2 - 3 day collaborative hands-on workshop. The participants are required to write or think of a personal story, record this story using their own voice, collect or create around 12 pictures, and finally edit all these elements to produce a short movie. This creative approach is facilitated by drama, media and writing professionals, so that the overall process is considered widely as a prominent example of multiliteracy, following the creative tradition of Media Education but also coming to terms with the New Literacy Studies. My research project includes 12 Digital Storytelling Workshops performed at several formal and informal educational venues in Greece, between 2009 and 2013, that resulted in the production of 143 personal stories. The multimodal semiotic analysis applied to all these stories, technologies and workshops suggest that creativity is not a marginal learning process but a necessary structural part of the communication process. We conclude that Digital storytelling workshops may become a very powerful, efficient and versatile tool for the New Literacy Studies, in order to address major issues like the diagnosis of problematic curriculum areas, the evaluation of learning procedures and the inclusion of individual experiences or hands-on abilities in the context of general education.

Με τον όρο Ψηφιακές Ιστορίες ή Ψηφιακή Εξιστόρηση αναφερόμαστε στην δημιουργία σύντομων ταινιών (διάρκειας περίπου 2 λεπτών) οι οποίες παράγονται στα πλαίσια συνεργατικών βιωματικών εργαστηρίων και ακολουθούν μια αυστηρή φόρμα, βασικά χαρακτηριστικά της οποίας είναι: μια προσωπική βιωματική ιστορία για κάθε συμμετέχοντα (μέχρι 250 λέξεις), η ηχογράφηση αυτής της ιστορίας με τη φωνή του ίδιου του αφηγητή, η συλλογή ή δημιουργία 10-15 εικόνων, και τελικά η σύνθεση όλων αυτών των στοιχείων για την παραγωγή μιας μικρής ταινίας. Η συγκεκριμένη δημιουργική προσέγγιση διευκολύνεται/υποστηρίζεται από επαγγελματίες του θεάτρου, των μέσων επικοινωνίας και της δημιουργικής γραφής, γεγονός που την καθιστά ένα εξέχον παράδειγμα πολυγραμματισμού το οποίο έρχεται να συνδέσει την παράδοση της αγωγής στα ΜΜΕ με το ρεύμα των Σπουδών Νέου Γραμματισμού. Η παρούσα έρευνα περιλαμβάνει 12 Εργαστήρια Ψηφιακών Ιστοριών τα οποία πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2009 και 2013, στο πλαίσιο τυπικών ή άτυπων εκπαιδευτικών συνθηκών στην Ελλάδα και είχαν ως αποτέλεσμα την παραγωγή 143 ψηφιακών ιστοριών. Όπως συνάγεται από την σημειωτική πολυτροπική ανάλυση αυτών των ιστοριών, των τεχνολογιών και των εργαστηρίων, η δημιουργικότητα δεν είναι μια περιθωριακή μαθησιακή διαδικασία αλλά ένα αναγκαίο δομικό συστατικό της επικοινωνίας. Ως εκ τούτου οι Ψηφιακές ιστορίες μπορούν να αποτελέσουν ένα κρίσιμο εργαλείο στα πλαίσια των Σπουδών Νέου Γραμματισμού με κατεύθυνση, κυρίως, τη διάγνωση προβληματικών γνωστικών συμβάσεων, την αξιολόγηση των διαδικασιών μάθησης και την ένταξη των βιωματικών διαδικασιών στο πλαίσιο της γενικής εκπαίδευσης.