- Author
- Year
- 2006
- Title
- Uit de bakken aan de bak: Houdt het verdeelmodel voor het werkdeel van de WWB voldoende rekening met de samenstelling van de bijstandspopulatie?
- Number of pages
- 92
- Publisher
- Amsterdam: SEO
- ISBN
- 9789067333382
- Series
- SEO-rapport, 890
- Document type
- Report
- Faculty
- Related parties
- Institute
- SEO Economisch Onderzoek
- Abstract
-
In het kader van de Wet Werk en Bijstand (WWB) ontvangen gemeenten twee budgetten. Met het inkomensdeel betalen gemeenten de bijstandsuitkeringen. Het werkdeel kunnen gemeenten gebruiken om bijstandsgerechtigden te reïntegreren. De middelen van het werkdeel worden vanaf 2006 via een verdeelmodel over de gemeenten verdeeld op grond van het aantal bijstandsgerechtigden dat een gemeente heeft. Om te corrigeren voor een verschil in moeilijkheid om de gemeentelijke doelgroep te begeleiden naar werk zijn daarnaast kenmerken van de lokale arbeidsmarkt opgenomen in het verdeelmodel.
Dit rapport beantwoordt twee onderzoeksvragen:
1. Compenseert het verdeelmodel in voldoende mate voor een verschil in samenstelling van de gemeentelijke bijstandspopulatie?
2. Is de arbeidsmarkt op een evenwichtige manier in het verdeelmodel opgenomen?
Verschil in samenstelling gemeentelijke bijstandspopulatie.
Het huidige verdeelmodel verdeelt op basis van het aantal bijstandsgerechtigden, gecorrigeerd voor de arbeidsmarkt en, impliciet, gemeenteomvang/bijstandsdichtheid. De samenstelling van de gemeentelijke bijstandspopulatie is niet expliciet in het huidige model opgenomen. Het blijkt dan ook dat het huidige verdeelmodel geen rekening houdt met de samenstelling van de gemeentelijke bijstandspopulatie: het is niet zo dat gemeenten met veel bijstandsgerechtigden met belemmeringen voor de arbeidsinschakeling meer middelen krijgen dan gemeenten met weinig bijstandsgerechtigden met de onderzochte problemen.
Er zijn verschillende redenen waarom het niet nodig is om expliciet voor bepaalde groepen in het verdeelmodel te compenseren. Het is bijvoorbeeld denkbaar dat reïntegratie van specifieke groepen niet duurder is dan reïntegratie van een gemiddelde bijstandsgerechtigde, al dan niet doordat er andere middelen beschikbaar zijn. Ook is het mogelijk dat de lastige groepen gelijk over gemeenten zijn verdeeld, waardoor compensatie niet nodig is.
Het blijkt dat voor er elk van de door ons onderzochte groepen redenen zijn waarom het niet nodig is om het verdeelmodel aan te passen om expliciet voor deze groepen te corrigeren. Er ligt overigens een veel fundamentelere vraag aan vooraf: is het überhaupt wenselijk om via een verdeelmodel voor deze groepen te corrigeren? Omdat gemeenten een prikkel hebben om de middelen uit het werkdeel in te zetten voor de bijstandsgerechtigden waarvoor het het meest kosteneffectief is, is er dan een kans dat de middelen niet terecht komen bij de mensen waarvoor ze bedoeld zijn. Het is immers niet bekend of de onderscheiden groepen ook de groepen zijn waarvoor reïntegratie het meest kosteneffectief is. Specifieke groepen kunnen ons inziens het beste met additionele middelen worden geholpen, zoals nu reeds gebeurd voor mensen met een taalachterstand (via de Wet Inburgering), mensen met een arbeidshandicap (via de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) en daklozen en verslaafden (via welzijnsmiddelen).
Arbeidsmarkt
Het huidige verdeelmodel wekt de schijn te corrigeren voor arbeidsmarkt, maar corrigeert feitelijk vooral voor bijstandsdichtheid (het aantal bijstandsgerechtigden per inwoner). Doordat grote steden meer bijstandsgerechtigden per inwoner hebben, krijgen zij meer middelen dan waar zij behoefte aan hebben (al moet daarbij worden opgemerkt dat de behoefte van een gemeente niet precies bekend is en dus moet worden benaderd). Wij hebben een model geconstrueerd dat beter aansluit bij de behoefte en bij de gedachte dat ook voor een verschil in gemeentelijke arbeidsmarkt moet worden gecorrigeerd. Om beter aan te sluiten bij de (geschatte) behoefte leidt het model tot herverdeling van grote naar kleine gemeenten. Een nadeel is dat dit model gevoelig is voor gemeentelijke herindelingen.
Tot slot
Momenteel bestaat er onvoldoende inzicht in de werkelijke behoefte van een gemeente aan reïntegratiemiddelen. Het is daardoor bijzonder lastig, zo niet onmogelijk, om een model te ontwikkelen dat verdeelt conform deze behoefte. Ons advies is dan ook om te investeren in het verzamelen van gegevens om inzicht te krijgen in deze behoefte, zodat op termijn een verdeelmodel kan worden ontwikkeld dat beter recht doet aan verschillen tussen gemeenten. - Link
- Link
- Language
- Undefined/Unknown
- Persistent Identifier
- https://hdl.handle.net/11245/1.274275
Disclaimer/Complaints regulations
If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library, or send a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.