- Author
- Title
- In dienst van het koninkrijk: Beroepsontwikkeling van hervormde predikanten in negentiende-eeuws Nederland
- Supervisors
- Award date
- 8 April 1999
- Number of pages
- 469
- Publisher
- Amsterdam: Bert Bakker
- ISBN
- 9035120434
9789035120433 - Document type
- PhD thesis
- Faculty
- Faculty of Social and Behavioural Sciences (FMG)
- Abstract
-
‘Herder en leraar’, ‘dienaar des Woords’, ‘dominee’: de Nederlandse predikant draagt klinkende namen. Eeuwenlang was zijn sociale positie dienovereenkomstig. Niet alleen ten tijde van de Republiek, maar ook in het negentiende-eeuwse Koninkrijk der Nederlanden had de predikantenstand een stem van belang. Sinds de scheiding van kerk en staat speelde de dominee zelfs een prominentere rol in de Nederlandse cultuur dan lang tevoren. Maar hoe kon hij zich handhaven in een snel veranderende samenleving?
In dienst van het Koninkrijk zoekt het antwoord op die vraag niet alleen in de kerk, de pastorie of de School met den bijbel maar ook daarbuiten: bij Binnenlandse Zaken, in studentencorpora, in het Nut, De Gids, en de HBS. Net zo goed als over de Afscheiding, de Aprilbeweging en de Doleantie gaat het hier over natievorming,, Romantiek en liberalisme. Talloze bekende negentiende-eeuwers komen aan het woord: anti-revolutionairen als Bilderdijk, Groen van Prinsterer en Abraham Kuyper, dominee-dichters als Beets en Ten Kate, ‘moderne theologie’ als Busken Huet, De Génestet en de onsterfelijke Piet Paaltjens.
Op basis van origineel, diepgravend onderzoek maar in vlot leesbare taal wordt hier verhaald hoe predikanten zich verhielden tot de spraakmakende gemeente en tot het volk van Nederland. In dienst van het Koninkrijk schetst zo een buitengewoon levendig en verrassend beeld van een onalledaagse beroepsgroep. Dankzij een uitgebreide verklarende woordenlijst is het verhaal ook goed te volgen voor wie níet opgroeide in domineesland. - Note
- Research conducted at: Universiteit van Amsterdam
- Persistent Identifier
- https://hdl.handle.net/11245/1.393617
- Downloads
-
Proefschrift
Voorkant omslag
Titelpagina's / Stellingen
Inhoud
Inleiding
1: 'Voor preekstoel en gemeente': Predikantswerk in de negentiende eeuw
2: 'Ambtenaren met den titel van profeten': De hervormde kerk in Willems Koninkrijk
3: 'Een geleerde stand in de maatschappij': Godgeleerdheid aan de universiteit
4: 'Meneer De Bidder': Theologanten in de studentensamenleving
5: 'Dat heertje met zijn witte das': Godgeleerden in de Nederlandse letterkunde
6: 'Van vijf, de minste': De opkomst van de jonge doctor in de theologie
7: Ongelijkheid en broederschap: De sociale structuur van het predikantencorps
8: In dienst van de gemeente? Hervormde predikanten in betrekking tot hun gehoor
Besluit
Summary
Dankwoord
Tabellen
Bronnen
Noten
Verklarende woordenlijst
Register
Achterkant omslag
Disclaimer/Complaints regulations
If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library, or send a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.