Gibralter & de Spaensche lijnien

Abstract

Een ‘lege’ kaart, waarvan het doel ook niet helder is. Die typering heeft betrekking op deze manuscriptkaart van Gibraltar ‘& de Spaensche lijnien’. Gelukkig is wel duidelijk wie de tekenaar is geweest: Sierd Geerts [Driesman], commandeur en instructeur ter zee. Geerts werd geboren in 1715 en stierf na 1788. De kaart is te dateren op circa 1750.

Op de kaart van Geerts zien we aan de linkerzijde (noord) de Spaanse verdedigingswerken, terwijl rechts de fortificatie van Gibraltar staat weergegeven. Gibraltar ligt zeer strategisch bij de ingang van de Middellandse Zee. Tijdens de Spaanse Successieoorlog (1702-1713) wisten de geallieerden in augustus 1704 het schiereiland op Spanje te veroveren. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 kwam het stuk land definitief in handen van Engeland en ontwikkelde de stad zich tot een belangrijke marinebasis voor de Royal Navy.

Spanje heeft na 1713 nooit afstand gedaan van zijn aanspraken op Gibraltar en diverse pogingen gedaan om het gebied te heroveren. Dit gebeurde onder meer in 1727 en in 1779-1783 door middel van Spaanse belegeringen. Alle pogingen liepen tot op heden op niets uit. Het lijkt er niet op dat Geerts kaart gemaakt is naar aanleiding van één van bovengenoemde belegeringen. De rechte lijnen op de kaart duiden eerder op een driehoeksmeting, die onder andere verricht moet zijn vanaf een schip (punt ‘S’). De vele letters worden helaas niet verklaard via een legenda op de kaart; waarschijnlijk stonden de verklaringen in een aparte toelichting die helaas vermoedelijk verloren is gegaan.