Annálar og deilumál á 14. öld. Umræða um heimildagildi

Abstract

Eftirfarandi ritgerð er lokaverkefni til B.A. prófs við sagnfræðideild Háskóla Íslands. Í ritgerðinni er fjallað um heimildargildi annála og afstöðu annálaritara í ljósi þess sem sagt er í annálum um tvo háttsetta embættismenn á fjórtándu öld. Helsta rannsóknarspurning ritgerðarinnar er því: Hvert er heimildagildi annála og hver er afstaða annálaritara til atburða sem áttu sér stað á fjórtándu öld?Í fyrsta hluta ritgerðarinnar er fjallað um annála sem snerta þá tvo menn sem hér eru einkum til athugunar. Einnig eru rannsóknir sagnfræðinga á þessum annálum skoðaðar og tekið tillit til þeirra við mat á heimildargildi upplýsinga.Í öðrum hluta er sérstaklega hugað að upplýsingum sem annálar veita um Grím Þorsteinsson lögmann og hirðstjóra á fyrri hluta 14. aldar. Þær heimildir eru síðan skoðaðar og bornar saman við aðrar heimildir, einkum úr skjólum.Í þriðja hlutanum eru athugaðar þær heimildir sem annálar veita um Jón skalla Hólabiskup. Um hann er töluvert meira fjallað í annálum heldur en um Grím Þorsteinsson og því er kaflinn um hann talsvert lengri en annar kafli. Þannig að vegna fjölda heimilda var mér unt að fjalla mun ítarlegar um rannsóknarefnið en í fyrra dæminu.Í loka kaflanum er rannsóknin dregin saman í stuttu máli og reynt að komast niðurstöðu. Einnig er almennt notagildi annála skoðað í samhengi við niðurstöður þessarar rannsóknar.