Hugo Claus als ‘Ulieden Spiegel’ en taalvirtuoos

(dut) "Hugo Claus als ‘Ulieden Spiegel’ en taalvirtuoos" is een vergelijkende analyse van Charles De Costers 'La légende d’Ulenspiegel' (1867) en Hugo Claus’ theateradaptatie 'De legende en de heldhaftige, vrolijke en roemrijke avonturen van Uilenspiegel en van Lamme Goedzak in Vlaanderen en elders' (1965). Op de flaptekst van Claus’ theateradaptatie van De Costers Légende staat dat Claus vooral Uilenspiegels ontvoogdingsstrijd naar voren laat komen en dat Claus' bewerking als een ‘herdichting’ van 'La légende' kan worden beschouwd. Ik heb verschillende aspecten van Uilenspiegel onder de loep genomen – m.n. Uilenspiegel als raadselachtige prater, nar, criticus van het katholicisme, verdediger van het erewoord, nationalist, onsterfelijke held, zanger en sprakeloze schelm – om te onderzoeken of deze twee beweringen kloppen. Ik ben echter tot de conclusie gekomen dat Uilenspiegels antiklerikale karakter en het burleske in Claus’ stuk minstens even belangrijk zijn dan Uilenspiegels strijdvaardig aspect. Bovendien is gebleken dat Claus dat strijdvaardig aspect van Uilenspiegel wat bespot. Daarnaast ben ik ook tot de conclusie gekomen dat Claus’ bewerking van La légende inderdaad als een ‘herdichting’ kan worden beschouwd, alhoewel Claus La légende niet in functie van de vorm vrijblijvend heeft vertaald. De kritiek die De Coster op de maatschappij van zijn tijd levert, neemt Claus over en actualiseert ze om de maatschappij van de 20ste eeuw te bekritiseren. In deze studie ben ik dus nagegaan hoe Claus De Costers 'Légende' heeft vertaald door zijn Uilenspiegel eens goed onder de loep te nemen, evenals zijn vertaalkunst.

(fre) “Hugo Claus comme ‘Ulieden Spiegel’ et virtuose de la langue” est une étude comparative de 'La légende d’Ulenspiegel' (1867) de Charles De Coster et de l’adaptation théâtrale d’Hugo Claus : 'De legende en de heldhaftige, vrolijke en roemrijke avonturen van Uilenspiegel en van Lamme Goedzak in Vlaanderen en elders' (1965). Sur la quatrième de couverture de l’adaptation théâtrale d’Hugo Claus de ‘La légende’ de De Coster, il ressort que Claus met surtout l’accent sur le combat d’Ulenspiegel pour la liberté des Pays-Bas et que l’adaptation théâtrale de Claus est considérée comme une ‘réécriture poétique’ de ‘La légende’. Afin de savoir si ces affirmations sont correctes, j’ai analysé plusieurs aspects d’Ulenspiegel : Ulenspiegel comme orateur énigmatique, espiègle, critique du catholicisme, défenseur de la parole d’honneur, nationaliste, héros immortel, chanteur et bouffon muet. Je suis cependant parvenue à la conclusion que le caractère anticlérical d’Ulenspiegel et le burlesque de la pièce de Claus sont au moins aussi importants que l’aspect combatif d’Ulenspiegel. Par ailleurs, il semblerait que Claus se moque gentiment de cet aspect combatif dans sa pièce. J’ai également conclu que l’adaptation théâtrale de Claus de ‘La légende’ peut en effet être considérée comme une ‘réécriture poétique’ de ‘La légende’, même s’il semblerait que Claus n’a pas traduit ‘La légende’ uniquement en fonction de la forme. Claus reprend les critiques que De Coster émet sur la société de son temps, mais les actualise afin de critiquer la société du 20e siècle. Dans cette étude, j’ai donc examiné comment Claus a traduit ‘La légende’ de De Coster, en analysant minutieusement son Ulenspiegel et le style de sa traduction.