Over Hugo Claus’ bewerking van "La Celestina" van Fernando de Rojas : een tekst- en brongerichte analyse van "De Spaanse hoer"

(dut) Deze masterproef analyseert "De Spaanse hoer" van Hugo Claus uit 1970, een toneelbewerking die gebaseerd is op het boek "La Celestina" van Fernando de Rojas (1499-1502). Dit Spaanse boek werd veel vertaald en bewerkt. Claus als volmatige artist, bewerkte en vertaalde veel toneelstukken in jaren zestig daarbij hoort zijn bewerking van "La Celestina" in 1969, die tot nu toe nog amper bestudeerd werd. In dit werk zijn er twee onderzoeksvragen die bestudeerd werden. De eerste vraag is welke “tussenvertaling” Claus gebruikte om zijn bewerking te maken. Wetend dat hij geen Spaans kon, moest hij een vertaling van "La Celestina" hebben gelezen. Om aan een antwoord te komen, werden de methodes van Paul Claes (drie-stappen methode gericht op een vergelijking van zes teksten) en Dirk Van Hulle (gebaseerd op de studie van de ‘avant-texte’) gebruikt. Als resultaat van deze brongerichte analyse werd geconcludeerd dat het mogelijk is dat Claus de Engelse vertalingen van J.M. Cohen en van Phyllis Hartnoll gebruikte. De tweede onderzoeksvraag is waarom en hoe Claus "La Celestina" bewerkte. Daarvoor werd er een tekstgerichte analyse gemaakt op basis van een vergelijking tussen het Spaanse boek en "De Spaanse hoer", het Vlaamse toneelstuk. Het resultaat daarvan is dat Claus mogelijk "La Celestina" bewerkte om de gevestigde macht en de kerk te bekritiseren. Hij maakte van de roman van Fernando de Rojas een parodie door de tijd, ruimte en hoofdthema’s te behouden.

(eng) This Master’s thesis analyses De Spaanse hoer, written by Hugo Claus in 1970, a scenic adaptation based on Fernando de Rojas’s novel La Celestina (1499-1502). This spanish piece has know numerous translations and adaptations. Claus, a effective artist, used to work on adaptations and translations, worked namely on La Celestina, which so far, has barely been analysed or studied. Two research questions are handled in this work. The first question is about te search of which “intermediate translation” Claus used to achieve his text. Knowing that he did not speak Spanish, he probably read a translation of La Celestina. To answer this question, this Master’s thesis uses Paul Claes’ method (consisting in a three steps process, focused on a comparison of six texts) and Dirk van Hulle’s approach (based on the study of the ‘avant-texte’). This analyses resulted in the conclusion that Claus probably used the English translation of J.M. Cohen and Phyllis Hartnol. The second research question examines the reason why Hugo Claus decided to adapt La Celestina. For this purpose, this work includes a content focused analysis, based on a juxtaposition between the Spanish book La Celestina, and Hugo Claus’ flemish play. This investigation concludes that Claus probably created De Spaanse hoer in order to criticise the ruling power and the Church. By keeping the time period, the space and the main themes, Hugo Claus transformed Fernando de Rojas’ novel into a parody.