Y Dydd

-k,; Y SEFYLL ALLAN. Melldith ein gwlad fa ac yw, sefyll allan am gyflogau. Y mae tebygrwydd yn y dydd- iau hyn y bydd tua chan' mil o lowyr yn sefyll allan eto yn swyddi York a Derby yr wythnos nesaf. Darfa i'r meistriaid, ychydig amser yn ol, ostwng y cyflogau 12-k y cant, yr hyn oedd yn ostyngiad mawr. Mae y meistradoedd eto yn dweyd fod sefyllfa mas- nach y fath fel y rhaid iddynt wneud gostyng- iad pellach, ac y mae y rhybudd o hyn wedi ei roddi mewn amryw o'r gweithfaoedd. Dy- wedir fod y dynion yn benderfynol o wlth- sefyll y gostyngiad, ac y cynelir cyfarfodydd lluosog o'r glowyr yr wythnoH hon, a sibrydir mai y canlyniad fydd i tu& cùan' mil ddyfod &a harlim o'r gweithfeydd yr wythnos nesaf.

SPURGEON. Wedi chwech wythnos o gystudd, pregeth- odd y gweinidog llafurus hwn bore Sabbath diweddaf i'w gynulieidfa yn Llundain. Dy- wedir ei fod eto yn mhell o fod yn iach.

Y DYWYSOGES ALICE. Boreu Sabbath diweddaf, pregethodd Deon S'.inley breajeth angladdol i'r Dywysoges Alice yn Westminster Abbey, Llundain. oddiar y geiiiau, 'Y r hon a blantodd saith, a lesghaodd; ei henaid hi a lesmeiriodd, ei haul a fachludodd tra yr oedd hi yn ddydd.'

EGLWYS AR DAN. Boreu Sabbath diweddaf, aeth Eglwys St. George, Briatol, ar dan. Dywedir i hyn gy- meryd 110 trwy orboethi y 'atove»' ddydd Sadwrn. Nid oes yn sefyll ond y muriau yn unig, a.c y mae y golled dros chwe' mil o bunau; ae er y galanastra, penderfynodd un par gael eu rhwymo mewn gJan briodas o fewn i furiau moelion yr hen eglwys.

DOLGELLAU. Y tlodion.-Da. genym fod cyfoethegion y dref wedi penderfynu rhanu 30 tunell o lo i'r tlodion. Y Llcidd-dy.—Oni byddai yn well i rai o'r trethdalwyr ddyfod i gyfarfod y Bwrdd Lleol yr wythnos ar ol y nesaf gyda golwg ar hwn? Y Netdulig.-Mae y b: if wyl hir ddysgwyliedig hon, bellach, wedi ei rhestru yn mhlith y pethau a fu. Yr oedd cryn barotoi gain bob eawad crefyddol yn y dref hon gogyfer â,'r dydd hwn. Oddeutu dau o'r gloch yn y prydnawn, gorym. deithiodd y Band of Hopes trwy brif heolydd y dref; ac wedi hyny, gwahanasant, ac aeth pob un o honynt i'w le ei hun, pryd y cawsant eu gwledda o de a bara brith. Deallwn. hefyd fod gan bcb enwad gyfarfod cyhoeddus yn yr hwyr. Am chwech o'r gloch, gorlenwyd yr ystafell eang sydd o dan gapel yr Annibynwyr, pryd y cafwyd cyfarfod cystadleuol. Yn absenoldeb y llywydd penodedig, sef y Parch J Charles, Llanuwchllyn, dewiswyd Mr Davies, Brony- gader. Am ateb cwestiynau ar hanes Noah, y goreu ydoedd Robert Jones, Bee Hive; ail Jane Lloyd. Am y pedwar penill ar yr Allor Deulu- aidd, rhanwyd y wobr rhwng Mri In. Roberts, Trefeilia; Gwilym Ddu, Llanfachreth; a 'Llais 9 Estron Dir.' Areithio difyfyr; goreu Mr R. Edwards. Sillebu geiriau; chwech yn gyf- artal, a rhoddwyd ohwe' cheiniog yr un iddynt. Canu y don Hermon; goreu, parti o'r eglwys Seisnig. Cafwyd adroddiadau gan Mrt Richard 'I. Edwards, R. P. Evans, a L. Humphreys. CaHwyd amryw ddarnau gan Miss Jones, Mr H. Owen, Cor yr eglwys Seisaig, parti o Benyr- esgynfa, a Chor yr Eglwys Gymreig. Cafwyd cyfarfod da ragorol. r

Mwy 0 WELLIAPAD (yr wythnos hon) OD»IWTH OIiR- FKL, PBSWCH, DIYFYG ANADL, TYNDRA Y FKEST, paWY AFRLLAPKNAti DR. LOCOCK. 0 diwrth Mr. Fell, Cyffyniid Dewsbury:—'Wedi cael tichlysur i ddefnyd lio Afrlla'ie>i(*u Dr. Locock fy hunan at Dyndr:» y Frtst, cefais en bod yn ateb yn ddll, ac yr wyf yn ctywe ) y folawd uchaf iddynt gan craill sydd wedi eu profl at Bfsvreh, Biffyg Auati, &c. Y mae eu Ma- yn ddymunol. Pris Is. lie. a 2s. 9e. 1 y llwch. I'w cael gan bob Cyifyrydd,

meddyliau yr anwybodus trwy brofion tebyg j i'r un canlynol, a adroddwyd gan labrwr o j Sussex pan yn yrcddadleu ag amheuwr; ( 'Edrychwch ar Meistar S druan, mor 1 galed yr oedd h1. arno yn marw; druan o'i enaid tlawd, fedrai o ddim marw mewn tfordd ] yn y byd byd nes y deallodd cymydog iddo j beth oedd y mater. 'Meistar S- ebal o, I 'yr ydych yn gorwedd ar blu c'lomen, ddyn, | yn siwr i chwi; ac felly yr oedd. A ni a'i cymer'son allan o'r gwely ac a'i rhoisom ar y llawr, ac fe fu filrw yn fuan wed'yri!" Ym- ddengys mai y peth olaf y mae dyn yn awyddas am eifwyta ydy w colomen. Gofyn- wyd i ffermwraig barchus unwaith am ychydig o gig col-menod i ddyn sal, yr hwu oedd wedi ei ffancio, ac meddai y wraig, "Ak! druan o bono, ydi o wedi myn'd mor bell a hyny! Colomen yn gyffredm ydyw y peth olaf fydd arnynt eisieu. Yr wyf wedi rhoi llawer un i'r jjwrpas hwnw cyn yma." Os gwelir colomen yn eistedd ar goeden, neu yn d'od i mewn i dy, neu o fod yn wyllt yn d'od yn ddof, arwydd marwelaeth ydyw hyny. Os ehed unrhyw aderyn i mewn i ystafell ac allan drachefn drwy ffenestr agored, mae hyny yn arwydd o farwolaeth V. tnysg preswylwyr y ty. Gellir gweled yr eaaid yn myned allan fel ager neu dawch glas oddeutu pum' munud ar ol i'r person farw. Dylai pob clo yn y ty-cloiau bocses I yn gystal a chloiau drysau—gael eu datod bob un y pryd yma. Arferid a thybied mai ) achlysur poenau a dirdyniadau cyntaf y I purdan ydoedd gwaith yr enaid yn ymwthio drwy golynau'r drws, ac fod gadael y drysau a'r cauadau i gyd yn agored yn perl diangfa rydd a dihoen i'r ymadawedig. Maeedrych- iad ardsol a hwyrfrydig cariad mam ar blentyn sydd yn marw, yn atal ymadawiad yr enaid, ac yn ofer yr ymdrecba y plentyn i farw hyd nes y tyn y fam ymaith ei golwg dosturiol eddiarno. Llygad santeiddrwydd ydoedd hwnyna; ond y mae hefyd lygad drygionus, sydd yn achosi marwolaeth. Yr oedd gan an hen wraig bentwr o gerig lwcus-hyny ydyw cerig a thyllau wedi cael eu gwneud ynddynt -wadi eu hongian i fyny uwchben cegin ei j bwthyn. Addefai yn bur anewyllysgar wrth gyfeilles iddi mai eu hamcan ydoedd ei ham- ddiftynrhagy llygaddrygionns. 'Beth, Nan,' ebai y fotiaddiges, 'nid ydych yn credu mewn witchio y dyddiau byn, 'does bosib'?' 'Na; 'dwyf fi ddim yn dweyd fy mod, end yn 8;wr i ch'i yr oedd petbau felly i'w cael yn yr hen amnr., swel,l atebai y foneddiges, dan ( chwerthin, 'ond fdoes bosib' eich bod yn credu fod dim o'r pethau hyny yn bodoli yn awrf Na; 'dwyf fi ddim yn dweyd fod; ond yr wyf yn credu wevrn llygad drwg.' Beth bynag am grediniaeth yr heR ladi, adroddir stori em frebwl o ddyn yn York- shire, yr hwn, pan ofJnwyd iddo beth oedd ei bader, a'i hadroddodd fel y canlyn:— "Oddiwrth witohu a ffyliaid ar holl benabyliaid, A'r dirif ynlisgiad, 0 Dduw, gwared niP" Yaa eto rhaid i ni gofio, fel rhSon o ffydd boblogaidd yr anwybodus, fod hen draddod- iadau yn parhau i gael eu cysylltu yn Djr! Iyn t chreigiau, aberoedd; ac eglwysydd. Aiae eglwyx Breedon, yn swyrid Lincoln, yn sefyll ar ei pben ei hun ar gopa bryn, wrth droed yr hwn y llecha y pentref. Dachreuwyd ei hadeiladu ar y cyntaf oddimewn i'r pentref, ond niweidiwyd y lie am y rbeswm fod y cerig a osodid i lawr yn ystod y dydd yn cael eu cario i fYflY i ben y bryn bob nos gan golomeBod. Cafodd lie ac enw eglwys W in- wick eu penderfynu gan foebyr, yr hwn a ddeuai i'r fan bob nos gan wichian wee-wick! iveewickl ac a gariai y cerig yn ei geg o'r ys- motyn a ddewiswyd ar y cychwyn, ac au gosodai ar y tir a gysegrwyd trwy farwolaeth Sant Oswallt. Adeiladwvd y bont yn Kirkby Londsdale gan y d-l, a'r cerig rbamantus a welir yn yr aber islaw oeddynt y rhai a gariai yr hen f^chuen yn ei ffedog pan dorodd y Hinyn. Mewn t'ef yn Ynys Manaw, dywedodd witch imw>»ith na ddeuai ybadau pysgota d iim yn eu holau, a bu fel ag y dywedadd; ond gosodwyi y witch mewn baiil yn llavn o bigau Klaenllyra, a rboliwyd hi i lawr y bryn. Dywed y traddodiad na thyfodd y glaswellt ar lwybr y faril byth er hyny, a 'gellir gweled y marc o'r top i'r gwaelod hyd y dydd hwn.' Mae y gwladwr Cymreig yn elywed cyfarthiadau 'Cwn Annwn' pan y bydd yr ystorm yn rhuo dros y bryniau. Weithiau yn chwydd0 fel ebyehiad gwaedgi; po nesaf y byddant at ddyn dystawaf yn y byd y bydd eu llais, a pho bellaf y byddont, bydd y swn yn u wek mewn cyfartaledd. Clywir ysgrech y Cyoeraeth yn ami. Gwrach y niwl ydyw hot!, sydd yn eietedd yn nghanol tárth y mynydd, gyda gwallt annhrefnus, breichiau ac ewinedd hirion, danedd duon, gwynebpryd fel augeu, ac adenydd tebyg i adenydd ystlum. Arwydda ei henw oer alaeth, ac y mae ei gwaed yn rhewi gwaed y neb a'i clywo. Weithiau tery ei hadenydd yn erbyn paen y ffenestr, a sibryda enw yr un fydd wedi cael ei nodi allan gan angeu yn y ty. Y wrach hon sydd yn troi gwely yr afonydd, trwy daflu ireini mawrion I iddynt pan yn ehedeg o'r naill fynydd i'r llall. Mewn rhai parthau o Ddeheudir Cymru ni chydnabyddir llywodraeth yr ellylles yma, ond y Brenin Llwyd sydd yne yn eistedd fel delw yn nghanol y niwl. Mae gan y Cymry hefyd eu Pweca, yr hwn a welir ar noaweithiau tywyll ar y gors yn ffurf dyrnaid o laswellt Sych yn rholio o flaen y gwynt. Gyrir dychymyg ar ei hynt hyd yn llCld ar dameidyn o las vellt marw. Dywed Miss Costello fod un o draddodiadau y Pyrenees yn gallsi canfod ysbryd Arglwydd Orthez mewn dau welltyn yn ymsymud ar wyneb y llawr. Rhaid i'r dychymyg gael gweithio; ac fe weithia. Mae yr holl fyd yn eyflawn o ryfedd- odau sydd yn datguddio y gogoniant a'r daioni Dwyfol. Mae bywyd yn llawn o broblems dy- eithriol, o ymddyrysiadau cariad a gelyniaeth, o ddyddiau o alar a llawenydd, y rhai sydd yn rhagflaenu y sylw oddiwrth holl alluoedd y meddwl a'r enaid. Tra yr ydym mewn cyfhvr o anwybodaeth, yr ydym yn cysylltu crefydd a'r cyfryw opiniynau dychymygol a'r rhai hyn, dyrnaid o ba rai megys a ysgydwyd allan genym ar ychydig ddalenau o bapyr. Dysger gwell pethau i'r Bobl; gadawer i'w dychymyg, wrth ymborthi ar fwyd iachus a buddiol, fed yn gynorthwy sefydiog iddynt, fel y gallo ychwanegu ei ddylanwad adfywiol at eupleser a'u gvaitli yn y byd yma, ac y delo yn obaith iddynt am fyd gwell ar ol hwn. Fe ddiflana of rgoeliaeth yn fuan, fel na bydd dim ar ol ond ei hanes. Dichon y gall y cyfan o ffrwyth awen sydd mewn hen chwedlau traddodiadol fel y rhai hyn aros tra bo llenyddiaeth yn ein gwlad. Fel ofergoel- iaeth, mae yn ein hiselhau; fe barddoniaeth, mae yn ein dyrchafu. Moel Tka Hen.