Σύγκριση στατιστικών μεθόδων στη δημιουργία μοντέλων εκτίμησης του καρδιαγειακού κινδύνου και αποτίμηση του ρόλου της διατροφής στην προβλεπτική ικανότητά τους

Abstract

Aim: to compare the statistical methods for estimating 10-year Cardiovascular Disease (CVD) risk and to investigate the effect of inclusion of the level of adherence to Mediterranean diet in the existing CVD risk estimation models, as regards their performance. Methods-Sample: from May 2001 to December 2002, 1514 men and 1528 women (>18 y) without any clinical evidence of CVD or any other chronic disease, at baseline, living in greater Athens area, in Greece, were enrolled. In 2011-12, the 10-year follow-up was performed in 2583 participants (15% of the participants were lost to follow-up). Incidence of fatal or non-fatal CVD (coronary heart disease, acute coronary syndromes, stroke, or other CVD) was defined according to WHO-ICD-10 criteria. The level of adherence to Mediterranean diet pattern was assessed using the MedDietScore (range 0-55). Proportional hazards models were used in order to investigate the effect of MedDietScore and the individual food groups’ on 10-year CVD risk. Direct and indirect effects of Mediterranean diet on CVD risk were evaluated with Structure Equation Models. Results: 15.7% of the subjects that were followed-up developed CVD event. For each unit increase in the MedDietScore, the 10-year CVD risk was reduced by 9% (Hazard Ratio (HR): 0.91, 95% Confidence Interval (CI): (0.89, 0.93). The inclusion of dietary assessment in the existing CVD risk estimation models increased per 17% the correct classification rate. The survival model assuming Weibull distribution had the best model performance, as compared to exponential and semi-parametric exponential model. Conclusion: adherence to Mediterranean dietary pattern was associated with CVD risk reduction through direct and indirect pathways. Assessment of dietary habits would benefit the identification of high-risk subjects, suggesting that lifestyle aspects such as Mediterranean diet could be an effective and costless CVD prevention model.

Σκοπός: να συγκριθούν στατιστικές μέθοδοι εκτίμησης του 10-ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου, καθώς και να εξεταστεί η επίδραση της προσθήκης του βαθμού προσκόλλησης στη Μεσογειακή Διατροφή στην προγνωστική ικανότητα των μοντέλων εκτίμησης του κινδύνου. Υλικό-Μέθοδος: από το Μάιο του 2001 έως το Δεκέμβριο του 2002, 1514 άνδρες και 1528 γυναίκες άνω των 18 ετών, που κατοικούσαν στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και ήταν ελεύθεροι καρδιαγγειακής νόσου και άλλων χρόνιων νόσων, αποτέλεσαν το δείγμα της μελέτης. Κατά τα έτη 2011-12, πραγματοποιήθηκε ο 10-ετής επανέλεγχος σε 2583 συμμετέχοντες. Η επίπτωση θανατηφόρων και μη καρδιαγγειακών συμβάντων (στεφανιαία νόσος, οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ή άλλα καρδιαγγειακά συμβάντα) προσδιορίστηκαν με τα κριτήρια WHO-ICD-10. Ο βαθμός προσκόλλησης στη Μεσογειακή διατροφή μετρήθηκε με το MedDietScore (εύρος 0-55). Για την εκτίμηση των Σχετικών Κινδύνων χρησιμοποιήθηκε ανάλυση επιβίωσης και για την εύρεση της άμεσης και της έμμεσης επίδρασης της Μεσογειακής Διατροφής στον καρδιαγγειακό κίνδυνο χρησιμοποιήθηκαν Μοντέλα Δομημένων Εξισώσεων (Structure Equation Models). Για τη διερεύνηση της προγνωστικής αξίας των μοντέλων χρησιμοποιήθηκε ο έλεγχος Harrell’s C και ο βαθμός ορθής επαναταξινόμησης. Αποτελέσματα: από τους συμμετέχοντες που επαναξιολογήθηκαν στο 10-ετή επανέλεγχο της μελέτης, το 15.7% εμφάνισε καρδιαγγειακό συμβάν. Η αποτίμηση του βαθμού προσκόλλησης στη Μεσογειακή Διατροφή ως προσθήκη στα υπάρχοντα μοντέλα εκτίμησης του 10-ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου μπορεί να βελτιστοποιήσει κατά 17% τα ποσοστά ορθής ταξινόμησης των ατόμων. Από τις ήδη χρησιμοποιούμενες στατιστικές μεθόδους εκτίμησης του 10-ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου, το παραμετρικό μοντέλο που υποθέτει την Weibull κατανομή ήταν αυτό με την καλύτερη προγνωστική ικανότητα. Συμπεράσματα: η Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου, η οποία επιτυγχάνεται με άμεση αλλά και με έμμεσες επιδράσεις. Η προσθήκη της αξιολόγησης των διατροφικών συνηθειών στα υπάρχοντα μοντέλα εκτίμησης του 10-ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου θα μπορούσε να βελτιστοποιήσει την προγνωστική τους ικανότητα. Συνεπώς η προσκόλληση στο Μεσογειακό διατροφικό πρότυπο αποτελεί μία ανέξοδη αλλά αποτελεσματική μέθοδο πρόληψης της καρδιαγγειακής νόσου.