Γονοτυπικός έλεγχος ACE, APO-E, angiotensinogen, β3-adrenergic receptor σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο

Abstract

Coronary artery disease (CAD) is the most common disease of the cardiovascular system. Atherosclerosis is the main cause of the disease and it is considered as a chronic inflammatory response of the vessel wall with autoimmunity characteristics. The disease featuring considerable heterogeneity as to the cause and nature of the lesions and research directed to decipher the complexity of the atherosclerotic process. So, a complex genetic factors in interaction with environmental factors, it seems that identify and define the genetic susceptibility to the disease, as well as the progress, evolution, and the severity. Genetic control of patients with coronary artery disease is to identify persons predisposed to the occurrence of CAD, with the possibility of prevention and / or the appropriate therapeutic intervention.This study determined genetic polymorphisms of the renin-angiotensin-aldosterone system (RAAS): ACE, AGT, b3-AR, genetic polymorphisms of APO-E, as well as genetic polymorphisms of MHC and more specifically the HLA-A,-B,-Cw,-DR,-DQ loci. Our findings have as follows:Polymorphisms of ACE: No statistically significant differences were observed in patients with CAD compared to the controls. Particular interest is the finding that the genotype II, which according to the available literature is considered protective factor coronary artery disease in manifestation, occurred with equal frequency in patients and controls. Polymorphisms of APO-E: From literature alleles E2, E3, E4 are independent risk factors for the onset of myocardial infarction. In our study we observed that the genotypesE2E4 and E3E3 are statistically significantly correlated with coronary artery disease . Interestingly, the correlation of coronary artery disease with genotype E3E3 observed not mentioned in the literature accessible. Genotypes E2E3 and E3E4 were also observed with increased frequency but these differences are not controlled statistically significant.Polymorphisms of b3-AR: There were no statistically significant differences in the group of patients with CAD compared to the controls. Specifically, the AA genotype, in which a limited number of studies have associated with CAD, was found only in one patient and in no control.Polymorphisms AGT: There emerged positive or negative correlations of genotypes of AGT with coronary artery disease. The TT genotype which was associated with the disease in young patients and to the size of fat cells, was detected in only two patients and in one control.Polymorphisms of HLA antigens: There was a significant increase in the frequency of HLA-A23, Cw3, DR4, DR16, DQ6, DQ8 antigens and significant decrease in the frequency of HLA-A3, Cw12, DR11 antigens in patients with coronary artery disease. To these HLA antigens the value of p was corrected for multiple testing (Bonferroni correction for multiple testing) and finally for HLA Cw3, DR11, DR16 antigens their correlation with coronary artery disease remained statistically significant. So it could be proposed that the HLA-Cw3 and HLA-DR16 predispose to CAD while HLA-DR11 offers protection from the CAD.

Η στεφανιαία νόσος αποτελεί τη συχνότερη πάθηση του καρδιαγγειακού συστήματος. Κύρια αιτία της νόσου είναι η αθηρωμάτωση, που σήμερα θεωρείται μια χρόνια φλεγμονώδης αντίδραση του αγγειακού τοιχώματος με στοιχεία αυτοανοσίας. Τη νόσο χαρακτηρίζει σημαντική ετερογένεια ως προς την αιτία και τη φύση των βλαβών και η έρευνα κατευθύνεται στο να αποκωδικοποιήσει την περιπλοκότητα της αθηρωματικής διαδικασίας. Έτσι, ένα σύμπλεγμα γενετικών παραγόντων σε αλληλοεπίδραση με παράγοντες του περιβάλλοντος, φαίνεται ότι προσδιορίζουν και καθορίζουν τη γενετική επιδεκτικότητα στη νόσο, καθώς επίσης την πορεία, την εξέλιξη, αλλά και την βαρύτητά της. Γενετικός έλεγχος ασθενών με στεφανιαία νόσο αποσκοπεί στην εντόπιση ατόμων με προδιάθεση στην εμφάνιση της Σ.Ν, με ενδεχόμενο την πρόληψη ή / και την κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση.Στην παρούσα μελέτη προσδιορίσθηκαν γενετικοί πολυμορφισμοί του συστήματος Ρενίνης-Αγγειοτενσίνης-Αλδοστερόνης (RAAS) : ACE, AGT, b3-AR, γενετικοί πολυμορφισμοί της APO-E, καθώς επίσης γενετικοί πολυμορφισμοί του MHC και πιο συγκεκριμένα οι γενετικοί τόποι HLA-A, -B, -Cw, -DR, -DQ. Τα ευρήματά μας έχουν ως εξής :Πολυμορφισμοί του ACE: Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές στους ασθενείς με Σ.Ν σε σχέση με τους μάρτυρες. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα ότι ο γονότυπος ΙΙ , ο οποίος σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία θεωρείται ότι λειτουργεί προστατευτικά στην εμφάνιση Σ.Ν, εμφανίσθηκε με την ίδια συχνότητα στους ασθενείς και τους μάρτυρες. Πολυμορφισμοί της APO-E: Από τη βιβλιογραφία τα αλλήλια Ε2 , Ε3 , Ε4 αποτελούν ανεξάρτητους προδιαθεσικούς παράγοντες για την εκδήλωση εμφράγματος του μυοκαρδίου. Στη μελέτη μας παρατηρήθηκε ότι οι γονότυποι Ε2Ε4 και Ε3Ε3 συσχετίζονται στατιστικώς σημαντικά με την εμφάνιση της Σ.Ν. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα της συσχέτισης της Σ.Ν με τον γονότυπο Ε3Ε3 το οποίο δεν αναφέρεται στην προσιτή μας βιβλιογραφία. Με αυξημένη συχνότητα εμφανίστηκαν οι γονότυποι Ε2Ε3 και Ε3Ε4 χωρίς όμως οι διαφορές αυτές να ελέγχονται στατιστικώς σημαντικές.Πολυμορφισμοί του b3-AR: Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές στην ομάδα των ασθενών με Σ.Ν σε σχέση με τους μάρτυρες. Ειδικότερα ο γονότυπος ΑΑ, ο οποίος σε περιορισμένο αριθμό μελετών έχει συσχετισθεί με Σ.Ν, βρέθηκε μόνο σε ένα ασθενή και σε κανένα μάρτυρα. Πολυμορφισμοί του AGT: Δεν αναδείχθηκαν θετικές ή αρνητικές συσχετίσεις των γονοτύπων του AGT με τη Σ.Ν. Ο γονότυπος ΤΤ ο οποίος συσχετίσθηκε με τη νόσο σε νεαρούς ασθενείς αλλά και με το μέγεθος των λιποκυττάρων, εντοπίσθηκε σε δύο μόνο ασθενείς και σε ένα μάρτυρα.Πολυμορφισμοί των HLA αντιγόνων: Προέκυψε σημαντική αύξηση της συχνότητας των HLA-Α23, -Cw3, -DR4, -DR16, -DQ6, -DQ8 αντιγόνων και σημαντική μείωση της συχνότητας των HLA-Α3, -Cw12, -DR11 αντιγόνων στους ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Στα ανωτέρω HLA αντιγόνα έγινε διόρθωση της τιμής του p για πολλαπλές δοκιμασίες (Bonferroni correction for multiple testing) και τελικώς για τα HLA-Cw3, -DR11, -DR16 αντιγόνα η συσχέτισή τους με τη στεφανιαία νόσο παρέμεινε στατιστικώς σημαντική. Έτσι θα μπορούσε να διατυπωθεί η άποψη ότι τα HLA-Cw3 και HLA-DR16 προδιαθέτουν σε εμφάνιση Σ.Ν, ενώ το HLA-DR11 προσφέρει προστασία από τη Σ.Ν.