Η ποιότητα ζωής του βαρέως πάσχοντα

Abstract

Patients with chronic heart failure suffer from physical and psychosocial problems that lead to dyspnea, easy fatigue, reduced daily life functionality and eventually experiencing poor quality of life. The above is part of the vicious circle of heart failure that includes autonomic nervous system dysfunction, left ventricular dysfunction, decreased exercise capacity but also anxiety, depression, decreased quality of life, which are closely interrelated with the patient's quality of life.Quality of life as experienced by the patient itself consists a very useful non-invasive way of evaluating and monitoring patients over time as a disease severity index and as a predictor of the risk of re-admission to hospital and of mortality. It is measured by the use of specific psychometric questionnaires answered by the patient, which give us quantified answers to each of the dimensions of quality of life, ie, physical, emotional, mental, social, spiritual, environmental, economic, professional. This study discusses the relationship between the patient's quality of life and the severity of the illness, anxiety, depression and the personality of the patient. Regarding the role of psychological factors in the quality of life of patients with chronic heart failure, it has been found that patients with chronic heart failure and depression and/or anxiety have a poor quality of life. But the role of personality in their quality of life has not been sufficiently studied.Personality is a set of characteristics that develop during adolescence and stabilize with adulthood and then remain relatively unchanged over the course of life. Human personality has generally been associated with total morbidity, the incidence of depression and anxiety, but also with quality of life regardless of the presence or absence of mental illness. In patients with chronic heart failure it has been found that exercise rehabilitation programs improve depression as well as quality of life.Aim of the studyWe hypothesized that in the population of patients with chronic heart failure: 1) personality, anxiety and depression are independently correlated with the quality of life of the patient with CHF, 2) that the degree of Neuroticism affects the quality of life of patients with chronic heart failure independently of severity of the disease, 3) that during exercise rehabilitation program, psychosocial interventions affect the quality of life of patients with CHF regardless of exercise and 4) that exercise reduces light depression in patients with CHF to a degree comparable to commonly used antidepressant medication (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors, SSRIs).The purpose of our study was: 1)the study of psychological factors that affect the quality of life of the patient with Chronic Heart Failure, 2) the investigation of the role of Personality in Quality of Life in patients with Chronic Heart Failure, 3) the meta-analysis of studies that investigated the role of psychosocial interventions to improve the Quality of Life of patients with Chronic Heart Failure during rehabilitation and 4) the meta-analysis of studies comparing antidepressant drugs with exercise in Chronic Heart Failure.MethodsIn order to answer the above questions, we performed a prospective observational study in patients with chronic heart failure with an ejection fraction of ≤45% who were under the maximum medication dosage. Excluded from the study were patients who had a contraindication of Cardiopulmonary Exercise Testing, those with a history of severe mental disorder or current psychiatric treatment as well as those with a cognitive impairment to the extent that it is impossible to perform psychometric evaluation.Statistical analysis was carried out using the multiple linear regression method. The Quality of Life psychometric scales scores were used as the dependent variable, and the cardiopulmonary exercise testing parameters were evaluated as independent variables. The analysis was performed with the SPSS-17 software, and the desired statistical significance level was defined as p <0.05.Subsequently, we performed a meta-analysis to investigate the role of psychosocial interventions in improving the quality of life in chronic heart failure, in a population of 1074 patients and 1106 healthy controls, from 16 double-blind studies.We also performed meta-analysis to compare exercise with antidepressant drugs for lowering depression levels in chronic heart failure, in a population of 1718 patients and 1707 healthy controls , from 13 double-blind studies.Results/ConclusionThe findings of our study showed that: 1) personality affects Quality of Life regardless of the severity of the disease in the patients with Chronic Heart Failure, 2) that of the 5 basic characteristics of the personality (Neuroticism, Extraversion, Openness, Conscientiousness, Agreeableness) only Neuroscience is related to the Quality of Life in the patient with Chronic Heart Failure, 3) that depression, anxiety, personality are independently related to the quality of life of the patient with Chronic Heart Failure, 4) that exercise reduces depression to a level comparable to SSRIs in patients with Chronic Heart Failure, and 5) that psychosocial interventions during exercise rehabilitation programs improve the quality of life of the patients with Chronic Heart Failure.The psychiatric assessment of the patients with Chronic Heart Failure can help the rehabilitation, the personalization of psychosocial interventions, and the further improvement of the Quality of Life of the patients.

Οι ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια υποφέρουν από σωματικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα με τελικές εκδηλώσεις τη δύσπνοια, την εύκολη κόπωση, τη μειωμένη λειτουργικότητα στις καθημερινές εκδηλώσεις και τελικά βιώνουν χαμηλή ποιότητα ζωής. Τα παραπάνω είναι μέρος του φαύλου κύκλου της καρδιακής ανεπάρκειας που περιλαμβάνει δυσλειτουργία του αυτονόμου νευρικού συστήματος, δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, μειωμένη ικανότητα άσκησης, αλλά και άγχος, κατάθλιψη, μειωμένη ποιότητα ζωής, τα οποία είναι σε στενή αλληλεπίδραση με την ποιότητα ζωής του ασθενούς.Η ποιότητα ζωής όπως βιώνεται από τον ίδιο τον ασθενή είναι σημαντική για τον ίδιο αλλά είναι πολύ χρήσιμη παράμετρος ως μη επεμβατικός τρόπος παρακολούθησης και αξιολόγησης των ασθενών σε βάθος χρόνου, ως δείκτης βαρύτητας της νόσου και ως δείκτης πρόγνωσης του κινδύνου επανεισδοχής στο νοσοκομείο καθώς και της θνητότητας. Μετριέται με τη χρήση ειδικών ψυχομετρικών ερωτηματολογίων που απαντά ο ασθενής, τα οποία μας δίνουν ποσοτικοποιημένες απαντήσεις σε κάθε μια από τις διαστάσεις της ποιότητας ζωής, δηλαδή φυσική, συναισθηματική, νοητική, κοινωνική, πνευματική, περιβαλλοντική, οικονομική, επαγγελματική. Η έννοια της «ποιότητας ζωής σχετιζόμενης με την υγεία» είναι υποσύνολο της ποιότητας ζωής, και το επίπεδο λειτουργικότητας είναι υποσύνολο του ¨επιπέδου υγείας¨. Η μελέτη πραγματεύεται τη σχέση της ποιότητας ζωής του ασθενούς με τη βαρύτητα της νόσου, το άγχος, την κατάθλιψη και την προσωπικότητα του ασθενούς.Σχετικά με το ρόλο των ψυχολογικών παραγόντων στην ποιότητα ζωής των ασθενών με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, έχει βρεθεί ότι οι ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και κατάθλιψη, παρουσιάζουν χαμηλή ποιότητα ζωής. Όμως ο ρόλος της προσωπικότητας τους στην ποιότητα ζωής δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.Η προσωπικότητα είναι ένα σύνολο χαρακτηριστικών τα οποία αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της εφηβείας και σταθεροποιούνται με την ενηλικίωση και μετά παραμένουν σχετικά αμετάβλητα κατά τη διάρκεια της ζωής. Η ανθρώπινη προσωπικότητα γενικά έχει συσχετισθεί με την ολική νοσηρότητα, την επίπτωση της κατάθλιψης και του άγχους, αλλά και με την ποιότητα ζωής ανεξάρτητα από την παρουσία η απουσία ψυχικής νόσου.Επίσης για τον πληθυσμό ασθενών με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια έχει βρεθεί ότι τα προγράμματα αποκατάστασης με άσκηση βελτιώνουν την κατάθλιψη και την ποιότητα ζωής.Υποθέσαμε ότι στον πληθυσμό ασθενών με Χρόνια Καρδιακή Ανεπάρκεια: 1)η προσωπικότητα, το άγχος και η κατάθλιψη σχετίζονται ανεξάρτητα με την Ποιότητα Ζωής του ασθενή με ΧΚΑ, 2)ότι ο βαθμός του Νευρωτισμού επηρεάζει την Ποιότητα Ζωής των ασθενών με ΧΚΑ ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου, 3)ότι κατά τη διάρκεια αποκατάστασης με άσκηση, οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις επηρεάζουν την Ποιότητα Ζωής των ασθενών με ΧΚΑ ανεξάρτητα από την άσκηση και 4)ότι η άσκηση μειώνει την ελαφριά κατάθλιψη στους ασθενείς με ΧΚΑ σε βαθμό συγκρίσιμο με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.Ο σκοπός της μελέτης μας ήταν: 1)η μελέτη ψυχολογικών παραγόντων που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενή με ΧΚΑ, 2)η διερεύνηση του ρόλου της Προσωπικότητας στην Ποιότητα Ζωής σε ασθενείς με ΧΚΑ, 3)η μετα-ανάλυση μελετών που διερεύνησαν το ρόλο των ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων στη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής των ασθενών με ΧΚΑ κατά τη διάρκεια αποκατάστασης και 4) η μετα-ανάλυση μελετών που συνέκριναν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα με την άσκηση στη ΧΚΑ.Για να απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα πραγματοποιήσαμε προοπτική μελέτη παρατήρησης σε ασθενείς με Χρόνια Καρδιακή Ανεπάρκεια με κλάσμα εξώθησης ≤45%, οι οποίοι βρίσκονταν υπό μέγιστη φαρμακευτική αγωγή. Αποκλείστηκαν από τη μελέτη ασθενείς που είχαν αντένδειξη διενέργειας Καρδιοαναπνευστικής Δοκιμασίας Κοπώσεως, όσοι είχαν ιστορικό σοβαρής ψυχικής διαταραχής ή ήταν υπό ψυχιατρική αγωγή καθώς όσοι είχαν γνωσιακή έκπτωση σε βαθμό που να καθίσταται αδύνατη την πραγματοποίηση των ψυχομετρικών δοκιμασιών.Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως. Η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου VO2peak και η κλίση του αναπνευστικού ισοδυνάμου VE/VCO2 slope χρησιμοποιήθηκαν ως δείκτες βαρύτητας της ΧΚΑ. Στους ασθενείς χορηγήθηκε δεσμίδα ψυχομετρικών δοκιμασιών για την μέτρηση της ποιότητας ζωής (Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire, KCCQ)), της κατάθλιψης (Beck Depression Inventory, BDI II), του άγχους καταστάσεως και του ιδιοσυγκρασιακού άγχους (State-Trait Anxiety Inventory form Y) και για την αξιολόγηση της προσωπικότητας τους (NEO-FFI).Ακολούθησε στατιστική ανάλυση με τη μέθοδο την πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης όπου Γραμμική παλινδρόμηση ωε εξαρτημένη μεταβλητή ορίστηκε η βαθμολογία στις διάφορες υποκλίμακες της ψυχομετρικής δοκιμασίας για τη μέτρηση της ποιότητας ζωής και ως ανεξάρτητες μεταβλητές αξιολογήθηκαν οι βαθμολογίες στις άλλες ψυχομετρικές κλίμακες και οι εργοσπιρομετρικές παράμετροι. Η ανάλυση έγινε με το λογισμικό SPSS-17, και το επιθυμητό επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας καθορίστηκε ως p<0.05.Ακολούθως πραγματοποιήσαμε μετα-ανάλυση για τη διερεύνηση του ρόλου των ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, σε πληθυσμό 1074 ασθενών και 1106 υγιών, από 16 διπλές τυφλές μελέτες.Επίσης πραγματοποιήσαμε μετα-ανάλυση για να συγκρίνουμε την άσκηση με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα για την κατάθλιψη στη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, σε πληθυσμό 1718 ασθενών και 1707 υγιών, από 13 διπλές τυφλές μελέτες.Από τη μελέτη μας βρέθηκε ότι: 1)η προσωπικότητα επηρεάζει την Ποιότητα Ζωής ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου στον ασθενή με ΧΚΑ, 2)ότι από τα 5 βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, μόνο ο Νευρωτισμός σχετίζεται με την Ποιότητα Ζωής στον ασθενή με ΧΚΑ, 3)ότι η κατάθλιψη, άγχος, προσωπικότητα, σχετίζονται ανεξάρτητα με τη Ποιότητα Ζωής του ασθενή με ΧΚΑ, 4)ότι η άσκηση μειώνει την κατάθλιψη σε βαθμό συγκρίσιμο με SSRIs, και 5)ότι οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις κατά την αποκατάσταση βελτιώνουν την Ποιότητα Ζωής. Η ψυχιατρική αξιολόγηση του ασθενή με ΧΚΑ μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση, στην εξατομίκευση των ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, και στην περαιτέρω βελτίωση της Ποιότητας Ζωής