Εκτίμηση της μεταβολής της ελαστικότητας των μεγάλων αρτηριών μετά από χορήγηση αντι- TNF παραγόντων σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα: συγκριτική μελέτη

Abstract

Background: Rheumatoid arthritis (RA) is a chronic, systemic, inflammatory disease, which is associated with increased cardiovascular mortality. Aortic stiffness is an independent marker and prognosticator of cardiovascular risk. Aim of the study: We investigated whether there is an effect of treatment with the TNF antagonist adalimumab on aortic stiffness in RA patients and whether that effect is independent of the response to treatment. Furthermore, we examined whether there is a differential effect on aortic stiffness among patients treated with a classic disease modifying anti-rheumatic drug (DMARD) i.e. methotrexate. Methods: A total of 130 patients were included in the study but finally we studied 36 RA patients (age 60.08 ± 11.92 yrs) with active disease (disease duration 6.22 ± 6.16 yrs), who received either adalimumab (± DMARDs, n = 18) or methotrexate (n=18) for 12 weeks. All patients underwent evaluation of clinical status and inflammatory markers such as CRP and ESR, at baseline and at the end of treatment period. DAS 28 score was used an inidicator of RA disease activity. Carotid-femoral Pulse Wave Velocity (PWV) was measured as an index of aortic stiffness. Τhe group that received adalimumab was further divided into two subgroups according to the response to treatment (DAS28 decrease > or < 1.2). The changes in measures of disease activity, aortic stiffness and inflammatory state from baseline to 12 weeks were compared between the groups and subgroups.Results: PWV decreased in patients that received adalimumab over 12 weeks (from 8.2±2 to 7.0±1.8 m/s, P<0.05) in comparison to methotrexate (from 8.9±1.9 to 8.4±2.2 m/s, P=NS). In addition, compared to baseline, a significant decrease in DAS 28 was found both at 12 weeks after treatment with adalimumab and methotrexate. The favorable effect of adalimumab on aortic stiffness was sustained, unlike the response to treatment (from 8.0±2.0 to 6.9±1.9 m/s, P<0.05 for the non-responders and from 8.3±2.1 m/s to 7.0±1.8 m/s, P<0.05 for the responders). Finally a net decrease was found in A.Ix (Augmentation index), in ESR and CRP in both groups.Conclusions: With regard to aortic stiffness, adalimumab treatment resulted in significantly greater decrease in carotid-femoral PWV over the follow up period of 12-weeks, than treatment with methotrexate. This favorable effect of adalimumab was independent of its effect on RA disease activity. This finding may have important implications in the long term cardiovascular risk in RA patients treated with anti-TNF agents.

Εισαγωγή: Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ) είναι μια χρόνια, συστηματική, φλεγμονώδης νόσος, η οποία σχετίζεται με αυξημένη καρδιαγγειακή θνησιμότητα. Η αορτική σκληρία είναι ένας ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης του καρδιαγγειακού κινδύνου. Σκοπός της μελέτης: Να μελετηθεί η επίδραση στην αορτική σκληρία ενός κλασσικού τροποποιητικού της νόσου φαρμάκου (DMARD, μεθοτρεξάτη) και ενός ειδικού αναστολέα του παράγοντα νέκρωσης όγκων (anti -TNF, Αdalimumab).Μέθοδοι: Στη μελέτη αρχικά συμπεριλήφθηκαν 130 ασθενείς. Τελικά μελετήθηκαν 36 ασθενείς (ηλικίας 60,08 ± 11,92 έτη) με ενεργό ρευματοειδή αρθρίτιδα (διάρκεια νόσου 6,22 ± 6,16 έτη), οι οποίοι έλαβαν η adalimumab± DMARDs (n = 18) ή μεθοτρεξάτη σε συνδυασμό με πρεδνιζολόνη (n = 18) για 12 εβδομάδες. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε αξιολόγηση της κλινικής τους κατάστασης και των δεικτών φλεγμονής, όπως η CRP και η ΤΚΕ, στην έναρξη της μελέτης και στο τέλος της περιόδου θεραπείας. Ο δείκτης DAS28 χρησιμοποιήθηκε ως μέτρο της ενεργότητας της νόσου. Η καρωτίδο-μηριαία ταχύτητα του σφυγμικού κύματος (PWV) χρησιμοποιήθηκε ως δείκτης της αορτικής σκληρίας. Οι ασθενείς που έλαβαν adalimumab κατηγοροποιήθηκαν περαιτέρω σε δύο υποομάδες ανάλογα με την ανταπόκριση στη θεραπεία (μείωση DAS28 > 1.2 ή < 1.2). Οι αλλαγές στην ενεργότητα της νόσου, στην αορτική σκληρία και στη φλεγμονώδη κατάσταση από την έναρξη της μελέτης στις 12 εβδομάδες στη συνέχεια συγκρίθηκαν μεταξύ των ομάδων και των υποομάδων.Αποτελέσματα: Η PWV μειώθηκε στους ασθενείς που έλαβαν adalimumab στις 12 εβδομάδες (από 8,2 ± 2 σε 7,0 ± 1,8 m/s, p <0,05) σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν μεθοτρεξάτη (από 8,9 ± 1.9 σε 8.4 ± 2.2 m/s, p = NS). Επιπλέον, σε σύγκριση με την αρχική τιμή, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του DAS28 στις 12 εβδομάδες μετά τη θεραπεία τόσο με το adalimumab όσο και με τη μεθοτρεξάτη. Η ευνοϊκή επίδραση του adalimumab στην αορτική σκληρία ήταν σταθερή και ανεξάρτητη από την ανταπόκριση στη θεραπεία (από 8,0 ± 2,0 σε 6,9 ± 1,9 m/s, p <0,05 για τους μη ανταποκριθέντες και από 8,3 ± 2,1 m/s σε 7,0 ± 1,8 m / s, p <0,05 για τους ανταποκριθέντες). Τέλος μια μη στατιστικά σημαντική μείωση παρατηρήθηκε στον AIx (δείκτης ενίσχυσης), στην ΤΚΕ και στη CRP και στις δύο ομάδες.Συμπεράσματα: Όσον αφορά την αορτική σκληρία, η χορήγηση adalimumab είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά μεγαλύτερη μείωση της καρωτίδο-μηριαίας PWV κατά την περίοδο παρακολούθησης των 12 εβδομάδων, σε σύγκριση με τη θεραπεία με μεθοτρεξάτη. Η ευνοϊκή επίδραση του adalimumab παρέμεινε, ανεξάρτητα από την ανταπόκριση στη θεραπεία. Το εύρημα αυτό μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα που θεωρείται ότι διατρέχουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.