Dorozumiane warunki bezprawności czynu w prawie karnym
Loading...
Date
2018
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Implied conditions of act’s illegality in criminal law
Abstract
Przedmiotem rozprawy są przyjmowane w prawie karnym warunki uznania czynu za bezprawny. Rudymentarnym warunkiem tej kategorii – w myśl zasady nullum crimen sine lege – jest popełnienie czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Powyższe uzupełnia się swoistym negatywnym kryterium w postaci niezachodzenia okoliczności wyłączającej bezprawność czynu (kontratyp). Oprócz wskazanych ustawowych warunków uwzględnia się jednak pewne warunki dodatkowe, których prawodawca nie wysłowił w tekście prawnym wprost. Najbardziej reprezentatywnym spośród nich jest warunek naruszenia reguł postępowania wobec dobra prawnego. W rozprawie rozważa się istnienie podstaw dla uwzględniania w procesie karnoprawnych zabiegów interpretacyjnych tego rodzaju warunków. Poddana weryfikacji hipoteza wskazuje, że stanowią on pragmatycznie zorientowane odwzorowania warunku braku społecznej akceptacji pojmowanego jako generalny warunek uznania czynu za doniosły z perspektywy norm prawa karnego. Odczytuje się go na podstawie presupozycji ontologicznych tekstu ustawy karnej. Z powyższego wynika, że – jakkolwiek niewysłowiony wprost – warunek ten jest w tekście prawnym zawarty, a jego uwzględnienie jest konieczne dla odczytania norm spójnych z zakładaną przez prawodawcę rzeczywistością społeczną (norm sensownych, czyli obiektywnie społecznie wykonalnych). Dla objaśnienia podstawowej w tym kontekście relacji odniesień społecznych i prawnych wykorzystano założenia tzw. ujęcia instytucjonalnego. Proponowany model uadekwatnienia zakresu odpowiedzialności karnej zbudowano z wykorzystaniem przyjmowanej w karnistyce konstrukcji normy prawnej.
The subject of deliberations presented in the thesis are conditons of finding human’s act illegal in criminal law context. A crucial of those – bearing in mind nullum crimen sine lege principle – is a commitment of an act which meets a description of a crime given in criminal code. This main condition is supplemented by a negative one which reflects that no defence occured. Besides the abovementioned, there are additional condicions which are not directly expressed in legal text. The most representative of those is a condition of a negligence, based on a violation of rules of a cautious behaviour. The considerations presented in the thesis are supposed to define fundamentals for finding these kind of conditions relevant in legal interpretation. Conjecture being analysed states that these conditions are pragmatically oriented figures of a social nonacceptance condition which is a crucial conditions of human’s act relevance in the perspective of norm derived from criminal law provisions. The abovementioned condition is derived from ontological pressupositions of legal act’s text. Therefore – although it is not expressed directly – it is implied in legal text. It is essential to consider in legal interpretaion process to derive norms which are supposed to stay consistent with a social reality presupposed by the lawmaker (sensible norms, i.e. socially objectively enforceable). Elementary concepts of the institutional approach is being adopted to clarify a relationship between social and legal reality which is supposed to be fundamental in the given context. The proposed model of criminal liability adequation is constructed in the framework of legal norm concept.
The subject of deliberations presented in the thesis are conditons of finding human’s act illegal in criminal law context. A crucial of those – bearing in mind nullum crimen sine lege principle – is a commitment of an act which meets a description of a crime given in criminal code. This main condition is supplemented by a negative one which reflects that no defence occured. Besides the abovementioned, there are additional condicions which are not directly expressed in legal text. The most representative of those is a condition of a negligence, based on a violation of rules of a cautious behaviour. The considerations presented in the thesis are supposed to define fundamentals for finding these kind of conditions relevant in legal interpretation. Conjecture being analysed states that these conditions are pragmatically oriented figures of a social nonacceptance condition which is a crucial conditions of human’s act relevance in the perspective of norm derived from criminal law provisions. The abovementioned condition is derived from ontological pressupositions of legal act’s text. Therefore – although it is not expressed directly – it is implied in legal text. It is essential to consider in legal interpretaion process to derive norms which are supposed to stay consistent with a social reality presupposed by the lawmaker (sensible norms, i.e. socially objectively enforceable). Elementary concepts of the institutional approach is being adopted to clarify a relationship between social and legal reality which is supposed to be fundamental in the given context. The proposed model of criminal liability adequation is constructed in the framework of legal norm concept.
Description
Wydział Prawa i Administracji
Sponsor
Keywords
Bezprawność, struktura przestępstwa, norma prawna, ujęcie instytucjonalne, Illegality, crime structure, legal norm, institutional approach