“Erkek” olmak ya da olmamak: Sosyal psikolojik açıdan erkeksilik/erkeklik çalışmaları

Download

index.pdf

Date

2019-12-01

Author

Sakallı, Nuray

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

361
views

0
downloads

Bu makalenin amacı yazında erkeksilik, erkeklik ve erkeklik stresi adı altında yapılan araştırmaları kalıpyargılar, tutumlar ve ayrımcılık ana başlıkları altında sosyal psikolojik açıdan sunmaktır. Bu bağlamda, ilk olarak, toplumsal cinsiyet kalıpyargıları çerçevesinde erkeksilik ve erkeksi kalıpyargılar hakkındaki çalışmalara yer verilmiştir. İkinci olarak, tutum seviyesinde ele alınan erkeklik ve erkeklik ideolojisi konusundaki çalışmalar, özellikle uluslararası yazında erkeksilik/erkeklikle ilgili tutumları farklı yaklaşımlarla ölçen ölçekler, bağlamında sunulmuştur. Ayrıca, erkeklik rollerine ve normlarına uy(a)mamanın yarattığı çelişki, stres ve gerginlik konusundaki ölçek çalışmalarına da değinilmiştir. Yazındaki bu tür korelasyonel çalışmalar, nitel çalışmalar ve ölçek geliştirme çalışmalarının yanı sıra erkeklik kavramını deneysel çalışmalarla test eden kırılgan erkeklik kuramı da sunulmuştur. Üçüncü olarak, erkekliğin, hem birey olarak erkeklere hem de diğerlerine verdiği zararlar ayrımcılık kapsamında bir araya toplanmıştır. Son olarak, Türkiye yazınında, özellikle sosyal psikoloji çalışmalarına odaklanılarak, erkeklik konusunu farklı bakış açılarıyla ele alan çalışmalar sunulmuş ve gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir. Ele alınan araştırmalara göre, betimsel erkeksi kalıpyargılar bir taraftan bilişsel kolaylıklar sunarken diğer yandan özellikle buyurgan ve yasaklayıcı kalıpyargılara uymayanlar cezalandırılmaktadır. Ayrıca, statü, kadınsılıktan uzak durma, sertlik, başarılı olma, duygularını saklama vb. gibi normatif özelliklerle ölçülen erkeklik normları, erkekler üzerinde bireysel baskılar ve problemler yaratmakta; erkekliklerine tehdit algıladıklarında (örn., kadınsı olduklarının belirtilmesi durumunda) erkekler kendilerine veya diğerlerine (örn., kadınlar ve geyler) zararlı olabilecek riskli davranışlar, şiddet ve öfke göstermektedirler. Tüm bu çalışmalar, erkek olmanın inşasındaki dinamikleri ve olumsuz toplumsal ve bireysel sonuçları açıklar niteliktedir.

Subject Keywords

Erkeksilik, Erkeklik, Kırılgan erkeklik, Cinsiyet rol stresi, Kalıpyargılar, Tutumlar, Tutumlar, Masculinity, Manhood, Precarious manhood, Gender role stress, Stereotypes, Attitudes

URI

https://hdl.handle.net/11511/43277

Journal

Türk Psikoloji Yazıları

DOI

https://doi.org/10.31828/tpy1301996120190516m000014

Collections

Department of Psychology, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

RELATIONSHIPS BETWEEN SELF-COMPASSION, MASCULINE GENDER ROLE STRESS AND ATTITUDES TOWARD PSYCHOLOGICAL INTIMATE PARTNER VIOLENCE AGAINST WOMEN Karataş, Derya; Sakallı, Nuray; Department of Psychology (2021-9) The aim of this dissertation is to explore the relationships between men’s self-compassion, masculine gender role stress (MGRS), and attitudes toward psychological violence against women (APVAW) in intimate relationships. Psychological intimate partner violence is the most common form of violence that women suffer from. Besides, studying attitudes is crucial to understand the motivations of perpetrators. There are many factors that are related with positive APVAW. However, self-compassion, which is a new co...
Stereotyped gender role perceptions and presentations in elemantary schooling : a case study in Burdur(2001-2002) Kaya, Havva Eylem; Varoğlu, Demet; Department of Gender and Women's Studies (2003) A schooling system that claims to offer its students the opportunities to develop their talents and help towards self-determination in their adult lives might be expected to have a career structure itself that demonstrated these virtues, one in which there was equality of the genders in positions of influence and leadership, and no gender stereotyping of roles. Apart from the fairness and consistency of that expectation, it is also reasonable to expect the neutral template of teacher employment and textbook...
The Moderating role of gender role attitudes on the relationship between self-compassion and body dissatisfaction Hurşidi, Sara; Öner Özkan, Bengi; Sümer, Nebi; Department of Psychology (2019) The present study aims to understand the moderating role of gender role attitudes on the relationship between self-compassion and body dissatisfaction. Past studies have demonstrated that compared to men, women are less satisfied with their bodies. They feel discomfort as they move away from their thin ideal. On the one hand, self-compassion is expected to have a buffering effect on body dissatisfaction through its three facets: self-kindness, common humanity, and mindfulness. On the other hand, considering...
Psychological aggression perpetration among dating college students: the interplay of societal, parental and personal factors Toplu Demirtaş, Ezgi; Sümer, Zeynep; Department of Educational Sciences (2015) The aim of the current study is to investigate the role of personal cognitive (acceptance of psychological aggression and sexist beliefs) factors as mediators of the relationship between societal (patriarchy and gender socialization), perceived parental (witnessing interparental psychological aggression) factors and psychological aggression perpetration among dating college students. The sample of the study was composed of 1015 dating college students from private and public universities in Ankara. Turkish ...
Precarious manhood in Turkey: earned, lost, and threatened status of manhood Türkoğlu, Beri; Sakallı Uğurlu, Nuray.; Department of Psychology (2019) This dissertation aims to examine Precarious Manhood Thesis (PMT) in the cultural context of Turkey as well as examining the role of masculinity ideology on precarious manhood. According to PMT manhood is a hardly acquired anxious social status,it can be lost, and its anxiety results in maladaptive thinking patterns and behaviors in the face of gender threat. To test these assumptions, this dissertation conducts five studies. Study 1 develops traditional masculinity ideology scale with 23 items and four fac...

Citation Formats

N. Sakallı, ““Erkek” olmak ya da olmamak: Sosyal psikolojik açıdan erkeksilik/erkeklik çalışmaları,” Türk Psikoloji Yazıları, pp. 52–76, 2019, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/43277.