Doğrudan yabancı yatırımların inovasyona etkisi: Türkiye örneği

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States

Özet

Küreselleşen dünyada gelişmiş, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler için kaynak kullanımı ve bunların etkileri oldukça önem kazanmıştır. Küreselleşme ile ortaya çıkan kaynaklardan biri de doğrudan yabancı yatırımlardır. Doğrudan yabancı yatırımlar ile sağlanan kaynak istihdama, kaliteye, pazarlamaya, ekonomik büyümeye etki etmektedir. Literatürde bu ve benzeri etkilerin araştırıldığı birçok çalışma bulunmaktadır. Fakat Türkiye’nin ele alındığı araştırma sayısı oldukça azdır. Bu çalışmada 2001-2018 yılları arasında Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımların inovasyona etkisi araştırılmıştır. İlgili dönemdeki Ar-Ge harcamaları, Ar-Ge personel harcamaları, makine ithalatı, patent ve faydalı model olmak üzere beş inovasyon parametresi ele alınmıştır. Ampirik çalışmada öncelikle verilerin kullanılabilirliliği birim kök testi ve korelasyon analizi ile tespit edilmiştir. Akabinde en küçük kareler yöntemi (OLS) ile beş farklı model oluşturulmuş ve modellerin uygunluğu test edilmiştir. Modellerin R2 , Rd 2 ve F istatistikleri modelleri anlamlı kılmıştır. İnovasyon parametresi olarak ele alınan Ar-Ge harcamaları ve Ar-Ge personel harcamalarında meydana gelen değişikliklerin önemli ve büyük kısmı doğrudan yabancı yatırımlar ile açıklanabilmektedir. Bunun yanı sıra makine ithalatı, patent ve faydalı modelde meydana gelen değişikliklerin büyük kısmı doğrudan yabancı yatırımlar ile açıklanabilmektedir. Doğrudan yabancı yatırımlarda meydana gelen bir değişim bu inovasyon parametrelerini doğrudan etkileyecektir. Sonuç olarak Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımlar ile inovasyon arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir.
In globalizing world, the usage of sources and their effects are significantly important for developed, developing and less developed countries. One of the sources that is a result of globalization is foreign direct investment (FDI). Foreign direct investment effects employment, quality, marketing and economic development both host countries and investor countries. There are many studies about foreign direct investment and its effects in literatüre. However, it is hard to obtain enough resources for Turkey about FDI and its effects on innovation. Therefore, the relationship between foreign direct investment and innovation in Turkey between the years of 2001 and 2018 has been researched in this study. R&D spendings, R&D personnel expences, machine import, patent and petty patent have been selected as innovation parameters. In the emprical part of study, firstly, the usability of data was determined by unit root test and correlation analysis. Subsequently, five different models were created with ordinary least square metod (OLS) and the suitability of models was tested. The R2 , Rd 2 and F statistic of models made the models meaningful. The important and most part of changes in R&D spending and R&D personnel expences could be explained by foreign direct investment. In addition, most of changes in machine import, patent and petty patent could be explained by foreign direct investment. A change in foreign direct investment would directly effect those innovation parameters.Therefore, it is found that there is a positive relationship between FDI and innovation in Turkey.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Doğrudan yabancı yatırımlar, İnovasyon, Ar-Ge, Makine ithalatı, Patent, Faydalı model, FDI, Innovation, R&D, Machine import, Patent, Petty patent

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Bulut, M. (2021). Doğrudan yabancı yatırımların inovasyona etkisi: Türkiye örneği / The effects of foreign direct investment to innovation: the case of Turkey (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.