Tanacetum alyssifolium Bitkisinden Axillarin Bileşiğinin İzolasyonu, Antikanserojen ve Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi
Özet
Bu çalışma Tanacetum alyssifolium bitkisinde mevcut olan sekonder metabolitleri kromatografik yöntemle (kolon kromatografisi) izole etmek, spektroskopik metotlarla yapılarını belirlemek, antikanserojen etkisi ve antioksidan aktivitesini incelemek amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla Tanacetum alyssifolium bitkisi Erzincan ili Munzur dağı eteklerinden toplandı, oda şartlarında kurutuldu. Bitkinin toprak üstü kısmı, etil asetat/bütanol çözücü sisteminde ekstrakte edildi. Etil asetat ekstraktı kolon kromatagrafisi işlemlerine tabi tutuldu. Etil asetat ekstraktından kromatografik yöntemle (kolon kromatografisi) izole edilen bileşiğin yapısı spektroskopik metotlarla (1D-NMR, 2D-NMR, HPLC-TOF) aydınlatılarak yapısının 2-(3,4-Dihidroksifenil)-5,7-dihidroksi-3,6-dimetoksi-4H-kromen-4-on (axillarin) olduğu belirlendi. İzole edilen bileşiğin antioksidan aktivitesi kuprak metodu ile Cu2+ ve potasyum ferriksiyanat indirgeme metodu ile Fe3+ iyonları indirgeme kapasitesi, 1,1-difenil-2-pikrilhidrazil (DPPH) giderme aktivitesi tayini yöntemleriyle belirlendi. Standart antioksidan olarak troloks kullanıldı. Axillarin bileşiği Fe+3’ü indirgeme yeteneği yönünden standart olarak kullanılan troloksdan daha fazla indirgeme potansiyeline sahip olduğu, (Cu2+) indirgeme kapasitesinin troloks’dan daha az olduğu ve DPPH serbest radikalini troloksdan daha az fakat standarta yakın miktarda giderdiği belirlenmiştir. Antikanserojen aktivite testinde axillarin bileşiğinin 3 farklı konsantrasyonu hazırlanıp HeLa hücresi kullanılarak maksimum aktivite gösterdiği konsantrasyonu tespit edildi. Antikanserojen aktivite testinde en yüksek aktiviteyi 100 ve 50 μg/mL konsantrasyonunda göstermiştir ve maksimum aktiviteye 13. saatte ulaşılmıştır.