Προσδιορισμός γενετικής καθαρότητας πιστοποιημένου σπόρου υβριδίων καλαμποκιού

Abstract

Η γενετική καθαρότητα των υβριδίων είναι μια πολύ σημαντική παράμετρος στην οποία πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία, τόσο από τις εταιρίες σποροπαραγωγής όσο και από τις εταιρείες διακίνησης (εμπορία). Η βασική αιτία μειωμένης γενετικής καθαρότητας πιστοποιημένου σπόρου υβριδίων καλαμποκιού είναι η παρουσία φυτών καθαρής σειράς ως αποτέλεσμα απουσίας τέλειου ευνουχισμού. Χρησιμοποιήθηκαν τρία απλά εμπορικά υβρίδια: Ανθίπη, ʼρης και Δίας σε μίγματα με τις αντίστοιχες καθαρές σειρές μητέρες σε ποσοστά 10, 15, 20, 25 και 30%. Τα καθαρά υβρίδια (0% καθαρή σειρά) αποτέλεσαν τους μάρτυρες. Το πείραμα περιελάμβανε έλεγχο αγρού σε δύο πυκνότητες σποράς (αραιή - πυκνή) και έλεγχο εργαστηρίου. Ο έλεγχος στο εργαστήριο περιελάμβανε έλεγχο της ταχύτητας φυτρώματος σε θάλαμο ανάπτυξης σε τρεις θερμοκρασίες (11, 13 και 15 °C) και ηλεκτροφορήσεις, σε πηκτή αμύλου, για ισοενζυμική ανάλυση με σκοπό να διαφοροποιηθούν οι δύο κατηγορίες σπόρου με βάση τα ισοενζυμικά τους πρότυπα. Στον έλεγχο αγρού το ποσοστό φυτρώματος δεν μπόρεσε να διαφοροποιήσει τις σποροπαρτίδες μεταξύ τους παρά μόνο στο υβρίδιο Ανθίπη. Για το υβρίδιο Ανθίπη το ύψος του 5ου γονάτου, το ύψος έκπτυξης του κύριου σπάδικα και το τελικό ύψος μπόρεσαν να διαφοροποιήσουν όλες τις σποροπαρτίδες από τον μάρτυρα. Τα ίδια αποτελέσματα εξήχθησαν και για το υβρίδιο Δίας, ενώ για το υβρίδιο ʼρης διαφοροποίηση του μάρτυρα από τις υπόλοιπες σποροπαρτίδες έδωσε μόνο το ύψος έκπτυξης του κύριου σπάδικα και το τελικό ύψος. Όσον αφορά στην ταχύτητα φυτρώματος στον θάλαμο ανάπτυξης, μετρήθηκε το ποσοστό φυτρώματος, και ήταν έντονη η διαφοροποίηση των σποροπαρτίδων στις 6 ημέρες από τη σπορά. Για το υβρίδιο Ανθίπη μπόρεσε να διαφοροποιήσει το μάρτυρα από όλα τα επίπεδα νοθείας, για το υβρίδιο ʼρης τα επίπεδα 20, 25 και 30%, και για το υβρίδιο Δίας τα επίπεδα νοθείας 15, 20, 25 και 30%. Μεγαλύτερη επίδραση στο φύτρωμα είχε η θερμοκρασία των 11 °C όπου στις 6 ημέρες μετά στη σπορά οι πέντε σποροπαρτίδες έδειξαν σαφή διαφοροποίηση από τον μάρτυρα, για τα υβρίδια Ανθίπη και Δίας, όχι όμως και για το υβρίδιο ʼρης. Ο δείκτης φυτρώματος (Ε.Ι.) μπόρεσε να διαφοροποιήσει τις σποροπαρτίδες με μειωμένη γενετική καθαρότητα και στη θερμοκρασία των 15 °C, 17 ημέρες μετά τη σπορά. Η μέθοδος της ηλεκτροφόρησης σε πηκτή αμύλου δεν έδειξε διαφορές στα ισοενζυμικά πρότυπα μεταξύ υβριδίου και καθαρής σειράς, για τα ισοενζυμικά συστήματα που μελετήθηκαν.