Poezja na lekcjach literackich (zarys problematyki)
Authors:
- Ewa Ogłoza
Abstract
Obowiązujące (i zalecane) programy oraz podręczniki, zarówno do szkoły podstawowej, jak i średniej, przewidują omówienie na lekcjach literackich wielu utworów poetyckich — począwszy od poezji dla dzieci w IV i V klasie, poprzez wybory klasycznej i dwudziestowiecznej poezji w klasie VI i VII, nagromadzenie tekstów współczesnych i uogólnienie wiedzy o liryce w VIII klasie, aż do reprezentatywnego wyboru poezji z kolejnych epok historycznoliterackich w klasach I—IV (lub V) szkoły średniej, poszerzonego o dział Kontynuacje i nawiązania, do którego włączane są teksty późniejsze na zasadzie intertekstualnych nawiązań do poezji z danej epoki. Omawianiu utworów poetyckich towarzyszy kształtowanie świadomości teoretycznoliterackiej, to znaczy skłanianie uczniów do obserwacji struktury tekstu i zależności od kontekstów macierzystych oraz do refleksji, na czym polega badawcze podejście do tekstu, czyli analiza i interpretacja. W szkole podstawowej należałoby kształtować pojęcia i wprowadzać nazywające je terminy w zakresie następujących zagadnień: sytuacja komunikacyjna (kto do kogo mówi? w jakiej sytuacji?), funkcja poetycka języka (jak mówi „ja” liryczne? w jakiej formie? jakie środki stylistyczne stosuje poeta? w jakiej funkcji?), wersyfikacja (jak zbudowany jest wiersz? jakie powtarzalne elementy składają się na rytm?)2. Na poziomie szkoły średniej lirykę czyta się z uwzględnieniem kontekstu historycznoliterackiego; w tekstach odkrywane są składniki reprezentatywne dla konwencji literackich. Ponadto wielokrotnie wykorzystywane są możliwości interpretacji porównawczej. Rozwój w edukacji poetyckiej polega z jednej strony na poszerzaniu kontekstów, przebiega więc od monograficznego traktowania utworu poetyckiego, z przywołaniem najpierw kontekstów osobistych młodego czytelnika, a następnie kontekstów macierzystych, w tym historycznoliterackiego, z drugiej zaś strony rozwój przejawia się w przechodzeniu od omawiania pojedynczych utworów do komponowania ujęć cyklicznych (poezja wybranego twórcy, tomik poezji, poezja na podobny temat, poezja wybranego nurtu lub epoki). (fragment tekstu)
- Record ID
- USL709116e1b0c4499d99755e9c0f216aea
- Author
- Pages
- 83-94
- Publication size in sheets
- 0.60
- Book
- Interpretacje i metodologie studia z dydaktyki literatury polskiej, 1997, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
- Keywords in Polish
- lekcje literackie, program nauczania, struktura tekstu, edukacja literacka, analiza tekstu, interpretacja
- Handle.net URL
- hdl.handle.net/20.500.12128/10315 Opening in a new tab
- Language
- pol (pl) Polish
- File
-
- File: 1
- Poezja na lekcjach literackich (zarys problematyki), File Ogloza_Poezja_na_lekcjach_literackich.pdf / 682 KB
- Ogloza_Poezja_na_lekcjach_literackich.pdf
- publication date: 06-02-2024
- Poezja na lekcjach literackich (zarys problematyki), File Ogloza_Poezja_na_lekcjach_literackich.pdf / 682 KB
-
- Score (nominal)
- 3
- Uniform Resource Identifier
- https://opus.us.edu.pl/info/article/USL709116e1b0c4499d99755e9c0f216aea/
- URN
urn:uni-kat-prod:USL709116e1b0c4499d99755e9c0f216aea
* presented citation count is obtained through Internet information analysis, and it is close to the number calculated by the Publish or PerishOpening in a new tab system.