Bilinç- irade ilişkisi bağlamında Hegel'in hukuk felsefesinde soyut hak kavramının momentleri / The momentums of the notion of abstract right within the context of conscious- willpower relation in Hegel's philosophy of right
No Thumbnail Available
Files
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Bu çalışmanın amacı ünlü Alman düşünür Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)'in hukuk felsefesinde önemli bir kavram olan soyut hak (abstraktes Recht) kavramının, Hegel'in Tinin Görüngübilimi eserindeki öz bilinç felsefesiyle kurduğu ilişkiyi açıklamaktır. Hegel'de bilincin öz bilincin oluşumuna kaynaklık etmesi temelinde yapılacak bir analiz önce bilinçten öz bilince geçişi açıklamalıdır. Öz bilinç ise toplumsal insanın bir görünümü olarak düşünürün felsefesinde bireyler arası tanınma ilişkisinin temel bir parçasını oluşturmaktadır. Öz bilinç ancak diğer öz bilinçlerle toplumsal bir düzende buluşan ve onlara kendisini tanıtan şahısların toplumsal yaşama vücut verdiği bir alan olmaktadır. Buradan hareketle toplum birbirlerinin öz bilinç olduğunu tanıyan insanların birlikte yaşaması şeklinde anlaşılmalıdır. Hegel'in hukuk felsefesindeki soyut hak kavramı da özgür irade sahibi şahısların mülkiyete sahip olmaları ile form kazanmaktadır. Bununla birlikte mülkiyete sahip olmak ancak bir başka mülkiyete sahip şahsın tanınmasıyla anlam kazanmaktadır. Bu tanınmanın yolu şahıslar arasında yapılacak olan özel nitelikteki sözleşmelerden geçmektedir. Sözleşme şeyler üzerinde iradelerin karşılıklı olarak değiştirilmesi demektir. Bu sözleşmelerde bulunan iradelerin hukukun ereği ile çelişmesi soyut hak kavramının son formu olan haksızlık ve suç formunu oluşturmaktadır. Hegel felsefesinde soyut hak kavramı böylece bilinç, irade ve hak düzleminde ilerleyerek ortaya çıkmaktadır. Çalışma Hegel'in felsefesinde bu hakkın öznesinin birey ve toplum ilişkilerindeki rolünü hukuk felsefesi bağlamında tartışmayı hedeflemiştir.
Description
Keywords
Sözleşmeler; Özgür irade ; Özne