Littératie algorithmique et pratiques médiatiques des jeunes à Bruxelles/Algorithmic literacy and media practices among young people in Brussels/Algoritmische geletterdheid en mediapraktijken bij jongeren in Brussel

Malcorps, Sylvain [USL-B] Claes, Arnaud [UCL] Philippette, Thibault [UCL] Dufrasne, Marie [USL-B]

(fre) Jouant un rôle indéniable dans l’accès à l’information, les algorithmes de recommandation visent à faciliter la navigation des usagers en leur recommandant les contenus les plus « pertinents » selon une série de critères sélectionnés par leurs concepteurs. En même temps, ces dispositifs participent au fonctionnement économique de ces plateformes en favorisant la captation et la rétention de l’attention des usagers de ces services. Il apparaît dès lors crucial de mieux comprendre les enjeux sociaux que posent ces technologies. Dans la mesure où le public des jeunes Bruxellois s’informe principalement par le biais des réseaux socionumériques, le projet ALG-OPINION s’est intéressé à la manière dont ils se représentent le fonctionnement de ces technologies ainsi qu'aux pratiques médiatiques qu'ils développent à leur contact. En voulant s'intéresser aux spécificités des pratiques de jeunes utilisateurs bruxellois, les travaux présentés dans cet article apportent une interprétation plus fine des relations effectives qu'entretiennent ces publics avec des technologies algorithmiques du quotidien. Cet article se conclut sur l'exploration de pistes d'éducation aux médias attentives à ces observations.

(dut) Aanbevelingsalgoritmen spelen een onmiskenbare rol in de toegang tot informatie, omdat ze het voor gebruikers gemakkelijker maken om te navigeren door de meest "relevante" inhoud aan te bevelen volgens een reeks criteria die door hun ontwerpers zijn geselecteerd. Tegelijkertijd dragen deze systemen bij aan het economisch functioneren van deze platforms door te helpen de aandacht van de gebruikers van deze diensten te trekken en vast te houden. Het lijkt dus van cruciaal belang om een beter inzicht te krijgen in de sociale kwesties die door deze technologieën worden opgeworpen. Aangezien Brusselse jongeren het merendeel van hun informatie halen uit sociale netwerksites, onderzocht het ALG-OPINION project hoe zij deze technologieën zien werken en welke mediapraktijken ze ontwikkelen in contact hiermee. Door zich te richten op de specifieke praktijken van jonge gebruikers in Brussel, geeft het werk dat in dit artikel wordt gepresenteerd een meer gedetailleerde interpretatie van de werkelijke relaties die deze doelgroepen hebben met alledaagse algoritmische technologieën. Het artikel sluit af met een verkenning van mogelijkheden voor media-educatie die rekening houden met deze observaties.